Tesla Model 3 Üretim Raporu; Haftada 1000’den Fazla Ama Hedeflerin Çok Gerisinde

Model 3 üretimi tam 6 aydır, Temmuz 2017’den beri devam ediyor. Yeni yıla girmemizle de 2017’nin son çeyreği yani Ekim-Kasım-Aralık dönemi için Tesla üretim/teslim rakamlarını açıkladı. Bana da önümüzdeki ay ve belki yıllarda çokça yazacağım ‘Model 3 Üretim Raporu Serisi‘nin ilkini yazmak düştü.

Başlıkta da belirttiğim gibi sonuçlar koyulan hedeflerle kıyasladığımız zaman hiç iç açıcı değil, ama en azından Tesla öyle ya da böyle bu işi yapıyor. Ekim-Kasım-Aralık 2017’de Tesla;

• 29.870 adet toplam araba teslim etti. Bunların içinden sadece 1.550’si Model 3. (15.200 Model S , 13.120 Model X)
• 24.565 adet toplam araba üretti. Bunların 2425’i Model 3.
• Aralık ayının son haftası 728 adet Model 3 üretilmiş. Bu haftanın son birkaç günündeki oran ‘haftada 1000 adetten fazla Model 3 üretimi’ne denk gelmiş.

Bunun sonucunda 2017’de Tesla 103,082 adet araba teslim edip, 105.000 civarı üretmiş oldu. Açıklamada ilgi çeken bir detay;

9 Aralık 2017’de 1 günde üretimin ilk 4 ayı kadar Model 3 ürettik. Evrak işleri ve nakliyenin yetişmemesinden dolayı bu arabaları tatil döneminde teslim edemedik. (Üretilen 2425, teslim edilen 1550)

Hedefler;

Temmuz’da üretim başlarken duyurulduğunda 2017 sonunda hedef haftada 5000 adede ulaşmaktı. Temmuz-Eylül 2017’de 280 adet üretim gerçekleşince 5000 hedefi Mart 2018’in sonuna atıldı. Şimdi ise 2017 sonunda sadece haftada 1000 adet rakamına ucu ucuna ulaşıldığı için yeni hedef revizesi; Mart 2018 sonunda haftada 2500, Haziran 2018 sonuna ise haftada 5000.

Emir’in Yorumu;

Tesla’nın Model 3‘ü ‘binli’ rakamlarda teslim ediyor olması ve gerçekten Tesla/SpaceX çalışanları hariç kişilerin de almaya başlamış olması inanılmaz birşey. Çünkü uzun süredir Tesla ve elektrikli arabaları takip edenler için Model 3 ‘tek boynuzlu at’ gibi, mitik, imkansız bir araçtı her zaman. 21 ay önce rezervasyon için gönderdiğim kaporanın dahi öncesinde en az 3 yıllık Model 3 beklentim var. Şimdiden 5 senedir bekliyorum yani, rengim ortada.

Ancak Tesla CEO’su Elon Musk yine ‘yüksek atıp düşük tutturma‘ çilesini çekiyor. Tesla karşıtı basın/yayın kuruluşlarında manşetler ‘Tesla hali hazırda yarıladığı hedefinin bile yarısına ulaşamadı, Model 3 firmayı batıracak!” tadında. Halbuki üretim yavaş da olsa artarak devam ediyor. Evet Tesla beklenenden daha çok sermayeye ihtiyaç duyacak ve daha uzun süre nakit çıkışına dayanması gerekecek ama Model 3’ün Tesla’nın sonu olacağını hiç sanmıyorum. Eleştirilere ben de katılıyorum; Tesla TIR, yeni Roadster, enerji işi, çatı güneş panelleri vs. derken Tesla’nın içinde bile olay çığırından çıkıyor. Tabaktaki bitmeden yeni lokmaya davranma ve gecikme kültürü 2003’den beri şirketin ruhunda var. CEO Elon Musk’ın ise Tesla haricinde SpaceX, Boring Company, Open A.I. gibi ciddi projeleri de var. CEO’dan başlayarak maalesef kültür böyle. Temmuz’da bu kadar yüksek hedefler koymasa bu kadar eleştiri de olmazdı. Benim endişelerim finansaldan daha çok kendi Model 3’üm ile.Okuyanların da birçoğunun bununla ilgilendiğini düşünerek Tesla Model 3 Türkiye kısmına geçersek;

Tesla’nın bildiğimiz kadarıyla 400,000’den fazla Model 3 rezervasyonu var Dünya çapında. İlk hedef 2018 Haziran’dan sonra Avrupa soketli ve 220/380V sistemli araçların üretilmesi, performans ve 4X4 modelleri ile birlikte Avrupa pazarına açılmaktı. Bu durumda önceki yazılarda kendime 2019 başında Türkiye teslimi için pay biçiyordum.((ABD saatine göre 31 Mart 2016’da rezervasyon yapmış biri olarak)) Ama bu planda haftada 5000’e Aralık sonunda ulaşılıyordu, 6 ay sonra dediklerim gerçekleşiyordu. Şimdi Tesla önceliği hangi pazara verecek, stratejisini bilemiyorum. Aynı şekilde haftada 5000’den 6 ay sonra Avrupa’ya açılınacak ise en az 18-20 ay daha Model 3 bize hayal. Ama pazarlara göre davranışları nasıl olacak, ilk üretimin standardı dışında kalan opsiyonlar ile performans/4X4 arabalar hala 2018 ikinci yarısına planlanıyor mu, rezervasyonda öncelik pazara göre mi olacak yoksa Dünya çapında yapılan saate göre mi olacak kimse bilmiyor. Bu sebepten ben de tahminde zorlanıyorum. Haziran’da haftada 5000’e gerçekten ulaşıldığını düşünelim ve haftada ortalama 3000 adet üretilen bir 2018 ortalaması düşünelim; yine yılda 150.000 Model 3 üretimi demek bu. ABD odaklı strateji izlenecekse çok az…

Tesla’nın düşünmesi gereken bir başka şey ise ABD’deki elektrikli araç teşviği. ABD’de 7500$ federal hükümet tarafından sağlanan teşvik, üretici 200.000 adet %100 elektrikli otomobil sattıktan sonra azalmaya başlıyor. Tesla bu rakama çok yaklaştığı için ABD halkında da “Model 3’ümüzde 7500$ haktan faydalanabilecek miyiz?” paniği var. 200.000’e ulaşıldıktan bir sonraki çeyrekte 7500$ teşvik yarıya düşüyor, sonraki çeyrekte tekrar yarılanıyor ve bitiyor. Bu yüzden Tesla Avrupa’yı tamamen sallayıp 2018’leri teşvikten faydalanmaları için tamamen ABD’ye paslayabilir. Diğer bir yandan da özellikle 2018 sonundan itibaren diğer araba üreticilerinin de Jaguar i-Pace, Audi Quattro e-Tron, Porsche Mission E gibi uzun menzilli premium elektrikli otomobillerini çıkartacak olmaları Tesla’yı Avrupa konusunda elini çabuk tutması konusunda harlayabilir.

Avrupa’ya sıra geldikten sonra dahi Norveç, Hollanda, Almanya gibi dev pazarlarda ciddi talep var. Daha bugünün haberi Norveç’te yeni araba satışlarında elektriklilerin payının %52’ye ulaştığı. Bu durumda 2017’de 60 küsür %100 elektrikli otomobil satılan Türkiye pazarını kim sallar? Göreceğiz. 

TL;DR’ciler, yani okumadım çok uzundu’cular için iyi ve kötü senaryo tahminlerim;

• Kötü Senaryo: Tesla önce ABD’ye ağırlık verir, Avrupa’ya sıra geldiğinde de Türkiye’ye ithal edecekleri sonraya sallar ise benim rezervasyonun zaten taş çatlasa 200 rezervasyon olan ülkede önemi kalmaz ve 2019 sonunda ancak alabilirim arabamı.
• İyi Senaryo: Tesla ilk planda bahsettiği gibi en geç 2018 Temmuz’dan itibaren Avrupa pazarına yoğunlaşır ve Avrupa içinde ülke ayrımı yapmaksızın rezervasyon sırasına göre sipariş hakkı ve teslim sağlar. Yani 2018 sonbaharında arabamı alabilirim. Tabii bu durumda bile Türkiye’de olup rezervasyon yapmamış kişinin Model 3’ü yine 2019’un ortasına sarkar.

Takipte kalın, beklememiz daha sürecek. Bir sonraki Model 3 Üretim Raporunda daha da iyi haberlerle görüşürüz.

DipNot: Haberlerde bundan sonra 'Emir'in Yorumu' diye haberle ilgili görüşlerimi aktardığım ve objektif olamyan kısımlar yapmayı deneyeceğim. Hem siz okuyucularla daha iyi iletişim kurma, hem sizin görüşlerinizi almak için faydalı olacağını düşünüyorum. Ne dersiniz? Olmuş mu? Yorumları bekliyorum.